Ülkemizde toplamda 13 milyon 732 bin ücretli ve kayıtlı çalışan bulunmakta. 2020 yılı başında yapılan zamla beraber 9 milyona yakın çalışan asgari ücretle çalışan haline geldi. Gazetevatan yazarı İş ve Sosyal Güvenlik uzmanı Mert Nayır asgari ücrete yapılacak zam ile ilgili senaryoları yazdı... Asgari ücret pazarlıklarının başlayacağı aralık ayına ilişkin ise ücretlilerin kafasında hep aynı sorular var; Yeni yılda asgari ücretliler geçimlerini sürdürebilecekler mi? Asgari ücretle önceden ne yapıyorduk, şimdi ne yapıyoruz? Masada ki Asgari ücret zam senaryoları neler? Asgari ücret mi artmalı, faiz ve zamlar mı inmeli? Asgari ücret açlık sınırının ne kadar üzerine çıkabilecek?
ASGARİ ÜCRET SENARYOLARI
2022 Asgari ücretiyle ilgili çeşitli senaryolar ortaya atılmaktadır. Sendikaların açıkladığı verilere bakacak olursak %20 ile %35 arasında bir artış olacak gibi duruyor. Peki hangi senaryoda asgari ücretliler kazançlı çıkacak? Asgari ücretteki net artış aralık sonunda belli olacak. Ancak genel beklenti 3 bin 500 lira civarında yoğunlaşmış durumda. Bu da yüzde 25 zam anlamına geliyor. Bu durumda brüt asgari ücret 4 bin 520 liraya çıkacak. Pazarlığa göre zammın yüzde 30’a çıkması durumunda net asgari ücret 3 bin 672 liraya yükselirse, brüt tutar da 4 bin 820 liraya çıkacak. Asgari ücrette yüzde 25 artış olursa yıllık kıdem tazminatı net 4 bin 485 lira olacak ve 10 yıllık çalışması olan 44 bin 893 lira alacak. Şu anki asgari ücrete göre 10 yıllık çalışmaya karşılık alınabilecek kıdem 35 bin 527 lira. Yani yaklaşık 9 bin liralık fark var. Asgari ücretteki artışın yüzde 30 olması yani brütün 4 bin 820 liraya çıkması halinde ise yıllık kıdem 4 bin 783 lira, 10 yıllık tazminat da 47 bin 873 liraya ulaşacak. Hak-İş’in açıkladığı verilere göre yıl sonu enflasyonunun %5, %6 fazlasını teklif edeceklerini açıkladılar. Yılsonu enflasyon beklentileri ise %16 oranında. Peki %16’lık bir enflasyon oranına %5 veya %6’lık bir artışla teklif vermek asgari ücreti hangi seviyeye taşıyor? Hemen aktaralım
ASGARİ ÜCRETLİ GEÇİNEBİLİYOR MU?
‘’Asgari ücretle geçinebiliyor musunuz?’’ konu başlıklı sokak röportajlarına mutlaka denk gelmişsinizdir. Gelmediyseniz de şöyle söyleyelim her 10 kişiden 10’u asgari ücretle geçinemediğini belirtiyor. Peki bu doğru mu? Kendimizi de ikna etmek adına bir temel yaşama tablosu oluşturuyor sonucunu görüyoruz. Evli, bir çocuklu ve kiracı çalışanın tablosunu lütfen inceleyin.
Yukarıda belirtilen tablo güncel döneme ait bir asgari ücretli ailenin temel ihtiyaçlarının bir özetidir. Şüphesiz ki tabloda belirtilen tutarda kiralık ev bile bulmak imkansız, bu aile sosyal hayattan uzak ne yazık ki borçla ayını kapatmak durumunda kalmıştır. Tabi tabloda belirtilen kişiler için bazı kuruluşlar yakacak, giyecek ve çocukların okul masrafları için destekte de bulunmaktadır. Yani bu ailemiz borca girmeden bir ayını sadece sosyal yardımlarla geçirebilecektir.
Asgari Ücretli Çalışan
Maaş
2.825,00 TL (AGİ Dahil)
Gider
2.000,00 TL – Ev Kirası
650 TL – Elkt. Su. Tel. Doğalgaz
1000 TL - Mutfak Masrafı
250 TL – Çocuk Okul Masrafı
250 TL – Ev Hanımı İhtiyacı
Toplam: 4.150,00 TL
ASGARİ ÜCRET ARTIYOR MU AZALIYOR MU?
Ülkemizde çalışan milyonlarca asgari ücretli vatandaşımız aslında birer ekonomistlerdir. Çünkü o parayla en fazla faydayı sağlayabilen insan ülkeyi bile yönetebilir. Ancak yıl sonu olduğunda tüm gözler Komisyona çevriliyor ve gelecek zam oranı bekleniyor.Yıllardır işçi kesimi kabul görmeyeceğini bile bile ‘5 Bin lira olsun, 10 Bin lira olsun’ şeklinde tekliflerle kendilerini avutuyor. Amaç ‘bakın biz istedik, onlar yapmadı’ olsun demek için midir? (Bilinmez) İşçi kesiminin yapacağı en mantıklı teklif ‘Zam yapmayalım, asgari ücretliden vergi alınmasın ve zorunlu giderlerde vergi indirimi olsun.’ Olmalıdır. Mesela asgari ücretlinin ödeyeceği elektrik, su, telefon, internet ve doğalgaz faturalarından vergi alınmamalı. Ekmek 2,5 TL yerine 50 Kuruş olmalı ve en önemlisi mavi kart ücretleri de yarı yarıya indirilmelidir.
